Mevrouw Courtmans
Johanna-Desideria Berchmans (°Oudegem 6 september 1811 – † Maldegem 22 september 1890), beter bekend als Vrouwe of Mevrouw Courtmans, was schrijfster van poëzie, toneel, en vooral van sociaal bewogen novellen en romans. Ze was onderwijzeres, schooldirectrice en een maatschappelijk geëngageerd schrijfster, één van de belangrijkste vrouwelijke auteurs in Vlaanderen tijdens de 19e eeuw. Het overgrote deel van haar prozawerken, waarmee ze destijds faam oogste schreef ze in Maldegem.
Na de vroege dood van haar echtgenoot bleef de weduwe achter met acht jonge kinderen. Ze vestigde zich in Maldegem en opende er een vrije kostschool die later de gemeenteschool werd.
Tijdens de schoolstrijd mengde ze zich in de polemieken en verdedigde ze de gemeentescholen. Ze bekritiseerde de kantscholen die ze beschouwde als kweekscholen voor onderbetaalde kinderarbeid, met onvoldoende aandacht voor algemene vakken als lezen, rekenen, aardrijkskunde en geschiedenis. De katholieke onderwijswetten van 1884 die een reactie waren op die van 1879 en het gevolg van een lange schoolstrijd, hadden echter negatieve gevolgen voor scholen uit het officiële net, inbegrepen die van Courtmans. De gemeenteschool werd gesloten, bij gebrek aan leerlingen.
Het huidige scholencomplex in Maldegem (kleuterafdeling, basisschool en atheneum) dat op de plek staat van haar vroegere school, draagt haar naam. De scholen liggen aan de Mevrouw Courtmanslaan.
In 1961 werd voor haar in Maldegem dit standbeeld opgericht.
Met dank aan de gemeente Maldegem
9990 Maldegem